‘Voedselverspilling is een groot probleem in de Nederland’. Met deze zin begonnen verschillende middelbare scholieren hun pitch tijdens het slotevenement van de O&O opdracht ‘Stop voedselverspilling’ op 10 april 2024. Vooraan een grote collegezaal op de Campus van Wageningen University & Research mochten ze aan verschillende opdrachtgevers en aan de samengestelde jury hun onderzoek en idee tegen voedselverspilling voorleggen.
In deze editie deden 226 3-Havo en VWO leerlingen van drie Nederlandse Technasia* mee aan dit initiatief met de vraag “Wat kun jij doen tegen voedselverspilling?”.
Deze vraag is zeer relevant: zo belandt in Nederland per jaar ruimt 2.8 miljard kilo voedsel in de vuilnisbak en verspilden Nederlanders in 2022 thuis 33,4 kg eten per persoon. Terwijl Nederland zich heeft gecommitteerd aan Sustainable Development Goal (SDG) 12.3 van de Verenigde Naties om in de komende 6 jaar 1 miljard kilo voedsel per jaar minder te verspillen wat gelijk staat aan een jaar lang eten voor 2,7 miljoen mensen.
Binnen het Technasiumvak Onderzoeken & Ontwerpen werkten de leerlingen ruim 12 weken aan hun ideeën om de voedselverspilling tegen te gaan. Zij hadden daarbij de keuze uit een technisch ontwerp van een maaltijdbox die duurzaam is en voedselverspilling tegengaat, het beter benutten van de reststroom bierborstel van bierbrouwers die momenteel niet voor menselijke consumptie worden gebruikt, of een manier te ontwikkelen om jongeren te stimuleren om minder voedsel te verspillen door middel van ‘serious gaming’ of een campagne. Hierin werden ze begeleid vanuit het bedrijfsleven door respectievelijk Regio Foodvalley, Stadsbrouwerij Wageningen & Brouwerij Brasser uit Zeist en Frisse Blikken Game studio & communicatiebureau BenedenBoven.
“Het mooie van het project ‘Stop Voedselverspilling!’ is dat jongeren samen een idee bedenken en iets tastbaars maken waarbij we ook deze vijfde editie nog steeds positief verrast worden door de creativiteit en het enthousiasme.”, zegt Joost Snels, senior projectmanager en onderzoeker aan de Wageningen University & Research (WUR). “Zo wordt een grote groep tieners aan het denken gezet over verspillingsproblematiek en nemen ze daarbij ‘aan de keukentafel’ mensen om hen heen, zoals familie en vrienden, mee.”
Uit de 58 deelnemende teams zijn er 10 genomineerd voor de finale, afkomstig van 3 scholen, en zij mochten hun idee tijdens het slotevent mede georganiseerd door Pre-University Wageningen pitchen op de Campus van Wageningen. Een driekoppige vakjury heeft de winnaars selecteren.
De jury bestond uit:
• Kee Huidekoper: Content- en Communicatiespecialist bij stichting Samen Tegen Voedselverspilling
• Mariska Nijenhuis-de Vries: Verpakkings- en productonderzoeker Wageningen Food & Biobased Research
• Bert Fintelman: wethouder gemeente Rhenen met o.a. het thema voedsel in zijn portefeuille
Dit alles leverde opmerkelijke en creatieve ideeën op waarbij de winnaars van De Breul een multifunctionele maaltijdbox ontwikkelde van herbruikbaar en bio-afbreekbaar materiaal. De leerlingen Merlet bakte een appeltaart met bierborstel die niet alleen gezonder is, maar ook nog sneller een verzadigd en daarmee en snoepgedrag afremt. En bij Het Streek bouwden de jonge onderzoekers een game met zowel een heel hoog spel- als eductatieelement.
Het project ‘Stop Voedselverspilling’ is vijf jaar geleden gelanceerd op initiatief van Wageningen Universiteit & Research en Regio Foodvalley. Ook het Voedingscentrum en de Stichting Samen tegen Voedselverspilling werken mee. Aan het project doen in deze vijfde editie 3 Technasiumscholen uit Midden-Nederland mee: Het Streek Lyceum uit Ede, Merletcollege uit Cuijk, en KSG De Breul uit Zeist. De organisatie streeft er echter naar het project beschikbaar te maken voor alle 105 Technasiumscholen in Nederland.
* Het Technasium is een onderwijsstroom voor bèta technisch onderwijs op havo en vwo. Centraal binnen het Technasium staat het vak Onderzoek & Ontwerpen (O&O), waarbij leerlingen in teamverband projectmatig werken aan actuele bèta technische opdrachten uit de praktijk. Dat gebeurt vanaf de brugklas tot en met het examen.