Werkplaats Voedselverspilling op 19 november 2020 met onderwijs en ondernemers levert kennis én mooie matches op

Op 19 november 2020 vond de Werkplaats Voedselverspilling plaats, onderdeel van de Living Lab Day van Regio Foodvalley Circulair. Deze bijeenkomst ging over voedselverspilling als thema binnen het onderwijs. De deelnemers – diverse onderwijsinstellingen, ondernemers en andere regionale spelers - hebben in een uur tijd tips en kennis gedeeld, vraag en aanbod met elkaar besproken; en er zijn matches tot stand gekomen. Een mooie oogst!

Waarom een Werkplaats Voedselverspilling?

Voedselverspilling is een thema dat steeds meer aandacht krijgt. Elke Nederlander gooit gemiddeld 34 kilo voedsel per jaar weg! Dat is natuurlijk een enorme verspilling. Van grondstoffen, van goed voedsel, van de tijd die mensen erin hebben gestoken om het te produceren en ook van geld. De Werkplaats Voedselverspilling is een deelnetwerk van het programma Regio Foodvalley Circulair waarin regionale ondernemers, overheden en onderwijs-partijen in werkplaats-bijeenkomsten en diverse samenwerkingsprojecten samen zoeken naar manieren om die verspilling te verminderen.

Voedselverspilling in het onderwijs

Het onderwijs heeft een grote rol bij de bewustwording van dit maatschappelijke probleem. Daar kan aan jongeren, via lesmateriaal en leerlijnen, uitgelegd worden hoe voedselverspilling ontstaat en wat je er aan zou kunnen doen. Theoretisch, maar ook praktisch, zoals bijvoorbeeld het werken met tweede-kans-groenten (denk aan kromme komkommers) in de schoolkantines. Binnen het voedsel-onderwijs wordt graag en veel gewerkt met onderzoeksopdrachten en gastsprekers. Uit het bedrijfsleven, of uit de overheid.

Voedselverspilling bij ondernemers en ketenpartijen

Ondernemers en andere ketenpartijen kunnen op verschillende manieren verspilling van reststromen voorkomen of verminderen. Bij de productie en verwerking van voedsel, bij de in- en verkoop en ook bijvoorbeeld in keukens van bedrijfsrestaurants of horeca gaat nog veel voedsel verloren. Ondernemers zoeken manieren hoe dit anders zou kunnen, hoe ze grondstoffen, geld en tijd kunnen besparen en toewerken naar een duurzame bedrijfsvoering. Soms komt samenwerken met scholieren en studenten dan zeer van pas. Ook zijn bedrijven vaak op zoek naar jong talent, naar de werknemers van de toekomst die hen bij vernieuwing zouden kunnen helpen.

De conclusie: onderwijs en ondernemers kunnen dus veel meer aan elkaar hebben! Maar hoe? In ieder geval moet je elkaar dan kennen en weten te vinden.

Voorbeelden uit de praktijk

De werkplaats op 19 november bood ruimte om elkaar te inspireren. Er waren enthousiaste verhalen van docenten. Bijvoorbeeld Frits Schumacher over een eigen ontworpen ‘curriculum circulariteit’ voor VMBO ‘Het Perron’. Het verhaal van Rageni Goeptar over de broodjesbattle in de schoolkantine van VMBO ‘Het Streek’ maakte indruk. Daar ontwerpen de leerlingen zelf gezonde broodjes voor in de schoolkantine, mét restproducten van de naastgelegen supermarkt! Een jury bepaalt jaarlijks het lekkerste broodje (de battle) en dat wordt dan in de kantine aangeboden.

Ook vanuit de bedrijven kwamen goede voorbeelden. Kok Barend Kramer vertelde enthousiast hoe hij allerlei creatieve dingen bedenkt om met restafval toch smakelijke gerechten te maken. Boer Richard Hardeman uit de regio blijkt veel kansen te zien om klassen op zijn erf te ontvangen, kooklessen te laten geven met producten van eigen erf in zijn (nog te bouwen) leslokaal met keuken. Ook de aanwezige afvalverwerker Marc Veenhuizen/ACV-groep zag kansen om de reststromen in het bedrijfsafval nog beter te scheiden en vervolgens te benutten.

Diverse ondernemers werken dus aan het voorkomen van verspilling of nieuwe gebruiksmogelijkheden voor hun reststromen. Er ontstaan samenwerkingen en nieuwe plannen, zoals een verspillingshub waar reststromen bij elkaar komen, zodat sociale organisaties er mee verder kunnen. Echter, corona levert voor veel ondernemingen ook hele pittige tijden op. Horeca ondernemers, cateraars, bedrijfsrestaurants en hun leveranciers hebben bijvoorbeeld weinig of geen omzet momenteel. Het tegengaan van verspilling is dan lastig en nu geen prioriteit.

Hoe gaan we verder?

De werkplaats heeft inspiratie en diverse matches opgeleverd. Scholen gaan bijvoorbeeld onderling goede lespakketten uitwisselen en sommige ondernemers vinden het prachtig om in een gastles enthousiast te vertellen over hun eigen bedrijf. De aanwezige docenten omarmen het aanbod. “Met praktijkopdrachten en ondernemers in de klas sta je midden in de samenleving. Dat willen leerlingen en studenten graag ervaren.”

Verdere onderlinge uitwisseling over goede voorbeelden en praktijken in Regio Foodvalley blijkt zinvol. We zien er naar uit!

Meer informatie