Door Suzan Klein Gebbink, trekker Werkplaats tegen Voedselverspilling

Voedselverliezen zijn er op veel plekken in de keten. Verschillende ketenpartijen in Regio Foodvalley starten samen met Wageningen UR een zelf-monitoring om hun verspilling aan te pakken en daarmee kosten en CO2-uitstoot te reduceren. Dit start na de lastige periode die we nu meemaken rondom de Covid-19 crisis.

Ondertussen wordt ook tijdens Corona veel voedsel weggegooid. Verschillende initiatieven grijpen de crisis aan om juist NU aandacht te vragen voor die verspilling.

De voedselketen staat op z’n kop door Corona. Prijzen voor agrarische producten zijn onvoorspelbaar. Horeca en bedrijfsrestaurants zijn voorlopig gesloten. Bezorgservices en supermarkten kennen juist extra drukke tijden samen met hun toeleveranciers en logistieke partijen. Allerlei nieuwe initiatieven zien een gat in de markt, denk aan thuisbezorging en collectieven die regionale producten gebundeld aanbieden aan de consument.

Voorraden over

Verliezen van voedsel treden op in de hele keten. Corona heeft daar de nodige effecten op. Door de sluiting van de horeca, zijn er in de keuken geen verliezen meer. Behalve dan de ingeslagen voorraden. Ik zag in filmpjes uit New York hoe horecaondernemers hun voorraden weggeven aan sociale organisaties.

Bij leveranciers aan horeca is de vraag volledig stilgevallen. Zij kunnen hun voorraden verkopen via Etenover.nl. Dit non-profit initiatief van de Edese organisaties Shoot My Food, Food Inspiration en het Foodservice Network biedt een tijdelijke digitale marktplaats waar foodproducenten hun voorraden aanbieden aan consumenten.

Reststromen uit supermarkten opgedroogd

In supermarkten blijven normaal gesproken ruimschoots eetbare spullen over. Supermarkten zijn zich daarvan bewust en werken steeds vaker aan het verminderen en inzetten van deze stromen. Denk aan het verspillingsschap bij de Jumbo Verberne Wageningen, dat in 2018 de landelijke primeur had, en de supermarkten die hun reststromen weggeven aan voedselbanken. Een ander mooi initiatief uit onze regio is het project Food2ndLife op ’s Heeren Loo. Zes weken lang werd met hun bewoners gekookt en gegeten van reststromen van Albert Heijn Bennekom en Albert Heijn Parkweide Ede. Vanwege de vele enthousiaste reacties broeden betrokkenen op een vervolg.

Maar, voorlopig zien die reststromen van supermarkten er ineens een stuk anders uit. “Reststromen van supermarkten lijken nu volledig opgedroogd”, zo vertelt Carla Veenman van VoedselSurplus. VoedselSurplus bracht in Ede een verbinding tot stand tussen 4 supermarkten en verschillende maatschappelijke organisaties. VoedselSurplus verbond hen met elkaar en droeg bij aan een veilige, hygiënische en goed gedistribueerde inzet van de reststromen voor sociale organisaties. “Maar”, zegt Carla, “daar hoeven we nu even helemaal niet mee aan te komen. Alles wordt gewoon verkocht.”

Scholieren Technasia uit Foodvalley onderzoeken nieuwe technieken

Het onderwijs gaat ondertussen op gepaste wijze gewoon door. Scholieren uit klas 3 VWO van twee technasia uit de Regio Foodvalley (Johannes Fontanus College in Barneveld en Het Streek in Ede) werken op dit moment samen met drie andere technasia aan een opdracht over voedselverspilling. Vanuit Regio Foodvalley gaven we hen de opdracht om nieuwe technieken te onderzoeken om voedsel in huishoudens beter te bewaren. Omdat het onderwijs op dit moment digitaal plaatsvindt, is ook de kick-off op die wijze geweest en op dit moment zijn de studenten aan de slag. Als u ook studenten of scholieren wilt inzetten voor uw vragen over verwaarden van reststromen uit de voedselketens, neem dan contact met ons op. Circulair loket: 088 348 1513, secretariaat@regiofoodvalleycirculair.nl of via onze website www.regiofoodvalleycirculair.nl.

De leerlingen kunnen een keuze maken uit drie opdrachten. De eerste opdracht gaat over het ontwerpen van een beter bewaarsysteem dan de traditionele koelkast waarmee de houdbaarheid van ‘restjes’ verlengd wordt. Dit systeem moet in de keuken ingebouwd kunnen worden.

De tweede opdracht betreft het maken van een plan voor het hergebruiken van een grote reststroom in de regio, die momenteel niet voor menselijke consumptie worden gebruikt.

En voor de laatste opdracht moeten de leerlingen op zoek naar een doelgroep voor het meten van voedselverspilling. Voorbeelden van doelgroepen zijn; bewoners en medewerkers van een verzorgingstehuis, een kantoren complex of een instelling. Het is daarbij de bedoeling dat een praktische uitwerking wordt gemaakt om voedselverspilling tegen te gaan, passend bij de doelgroep. Maar het is ook vooral de bedoeling ook op school te testen.

Tips voor huishoudens

Particulieren, die slaan op het moment juist méér voedsel in. Door al het hamsteren liggen onze keukens vol. De verwachting is dat de verspilling in huishoudens groter wordt dan deze al was. De Stichting Samen Tegen Voedselverspilling zorgt samen met Voedingscentrum voor extra adviezen in huishoudens Verspilling in Corona-tijd. Doe uw voordeel ermee!

Meedoen aan 0-monitor?

Zodra de corona-maatregelen voorbij zijn starten ketenpartijen in Regio Foodvalley samen met WUR een zelf-monitoring om hun verspilling aan te pakken en daarmee kosten en CO2-uitstoot te reduceren. Dat doen we vanuit de Werkplaats tegen Voedselverspilling.

Wilt u ook inzicht in uw reststromen? Ik kan via een online afspraak samen WUR met u bespreken hoe de monitoring er voor u uit zou kunnen zien. Informatie over de 0-monitor, mail dan naar post@suzankleingebbink.nl

Suzan Klein Gebbink is trekker van de Werkplaats tegen Voedselverspilling. Deze werkplaats is een samenwerking van het Living Lab Regio Foodvalley Circulair, de Stichting Samen Tegen Voedselverspilling, WUR en het Voedingscentrum.

De komende tijd gaat Suzan digitaal rond in Regio Foodvalley om initiatieven tegen verspilling op te zoeken. Deze blogs zullen we via onze sociale mediakanalen delen.