Zes studenten van Wageningen UR werkten in het najaar aan een onderzoek naar onderbelichte reststromen in Regio Foodvalley. We hadden hen gevraagd om beschikbare databases en onderzoeken te analyseren, interviews te houden bij grotere levensmiddelenbedrijven en de inzichten te vertalen naar adviezen voor Regio Foodvalley. Onze vraag was: zijn er onderbenutte reststromen bij levensmiddelenbedrijven, kunnen we deze stromen opwaarderen en op circulaire wijze inzetten? Wat kunnen we er mee voor humaan voedsel, veevoer, eiwitteelt of andere oplossingen? Uiteraard zo hoogwaardig mogelijk volgens de Ladder van Moerman.

De studenten, afkomstig van verschillende studies en uit verschillende landen (Nederland, Spanje, China, Frankrijk) voerden 8 weken onderzoek uit. Naast literatuuronderzoek hebben ze interviews gehouden met diverse experts en 11 bedrijven. Er waren 41 bedrijven benaderd, maar niet iedereen wilde meewerken en het lukte vooral niet altijd om binnen het korte tijdpad de juiste personen te bereiken en tot een interview te komen. In de interviews is gesproken over de aard en omvang van reststromen en over de eventuele prikkels en belemmeringen om tot een circulaire keten te komen. De studenten hebben de stromen vertaald naar kilo’s en CO2-emissies.

De bevindingen zijn divers. Enkele hoofdconclusies op basis van de interviews met experts, bedrijven en literatuur:

• Grote afvalstromen en bijbehorende CO2 impact in de vleesverwerkende industrie.
• Geïnterviewde veevoederbedrijven gebruiken graag extra reststromen in hun veevoer.
• Een belangrijke belemmering voor bedrijven om reststromen te gebruiken betreft vaak zorgen over voedselveiligheid.
• De geïnterviewde bedrijven zijn vaak nationaal of internationaal georiënteerd en voelen weinig binding met hun regio of gemeente. Dat kan samenwerking in ketens in de weg staan.
• De reststromen van voedselverwerkende bedrijven worden grotendeels verwerkt buiten de regio en soms in het buitenland. Het kostenaspect is hierbij momenteel de belangrijkste drijfveer. Verwerking bínnen Regio Foodvalley is uiteraard geen must. De verwachting is echter ook dat verwerking dichterbij en op andere wijze bij kan dragen aan minder milieubelasting en hogere opbrengsten (financieel en qua grondstof-verwaarding).

De studenten adviseren aan Regio Foodvalley om de verwerking van afvalstromen van voedselverwerkende bedrijven meer te ‘managen’ door onder meer bewustwording te vergroten bij bedrijven over voedselverspilling en de impact daarvan. Zij hebben niet alle sectoren grondig kunnen onderzoeken en raden tevens nader onderzoek aan. Ook adviseren zij actief samen te werken met onder meer startups op dit gebied om samen kansen te benutten.

Dit onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het Living Lab Regio Foodvalley Circulair in nauwe samenwerking met betrokkenen van Landbouwnetwerk en programma Voedsel van Regio Foodvalley. We zullen samen bekijken hoe we met deze adviezen verder gaan.

Het volledige rapport 'Together towards a more Circular Foodvalley. Tracing Food-losses and underutilized waste streams' en samenvatting/ presentatie vindt u bij de downloads.