Een groep van 18 studenten van Wageningen UR doet op dit moment onderzoek naar oplossingen voor voedsel-afval bij kleine ondernemers in binnensteden van Barneveld, Rhenen, Wageningen en Ede.
Dit is onderdeel van de Werkplaats Circulaire Voedselketens van Living Lab Regio Foodvalley Circulair en diverse andere projecten in Regio Foodvalley.

In binnensteden vind je veel kleinschalige bedrijven, zoals speciaalzaken, afhaal-ketens, horeca en andere retailbedrijven. Hoe gaan zij om met hun eventuele voedselresten en tegen welke barrières lopen zij aan? De studenten gaan op zoek naar mogelijkheden om de voedselketen meer circulair te maken en geven hierover advies aan de regio. De samenwerking tussen de universiteit en de regio op dit onderwerp is onderdeel van het Living Lab Regio Foodvalley Circulair en het programma Voedseltransitie in de Regio en hoort bij de functie van de regio als een Proeftuin tegen Voedselverspilling. 

Gezamenlijke aanpak

Op dit moment hebben ondernemers in de binnenstad hun eigen kanalen en dienstverleners om afval en eventuele reststromen te verwerken of af te voeren. Dat is vaak duur, zorgt voor talloze vervoersbewegingen in de binnenstad en de vraag is of die aanpak leidt tot optimale verwaarding van de stromen. Sommige stromen kunnen misschien nog opgegeten worden of door ze te combineren wordt afvoer goedkoper of hergebruik mogelijk. Andere producten hoeven misschien juist de binnenstad niet uit. Kunnen we bijvoorbeeld niet alle koffieprut verzamelen of voedselresten ergens composteren? Kunnen we het voedsel-afval beter scheiden en goedkoper laten ophalen als we dat samen doen? En hoe kan de gemeente daarbij helpen? Deze en andere vragen komen aan bod in het onderzoek.

Veldbezoek door de regio

Op maandag 31 mei gingen de 18 studenten de hele dag op pad in Regio Foodvalley, samen met opdrachtgever Suzan Klein Gebbink van de Werkplaats Circulaire Voedselketens van Regio Foodvalley. 

Zij spraken allereerst met Peter Hermens van gemeente Barneveld en brachten een bezoek aan Arjan Klarenbeek, groente- en vers specialist in Barneveld. Wat doet deze ondernemer met zijn eventuele voedselresten? Voor een klein prijsje verkoopt Klarenbeek elke dag zijn overgebleven maaltijden via #toogoodtogo. Arjan: "Dat levert niet alleen minder voedselverspilling op, maar ook een flink minder kosten!"

Ook brachten de studenten een bezoek aan de binnenstad van Ede, Rhenen en Wageningen. Zo spraken zij met Foodsharing Wageningen, Freeze4Ease bij Vreemde Streken en met Cas van der Wissel van de Gemeentewerf van Rhenen.
In Rhenen bezochten zij ook Café-Restaurant De Koning van Denemarken, waar op dat moment een terras vol mensen genoot van de zon. Eigenaar Erwin Storm vertelde over zijn zoektocht naar minder verspilling. “In het verleden werden de overblijfselen van de borden opgehaald door een boer en gebruikt als veevoer. Dat mag nu niet meer. Daardoor gaat er bij mij nu veel de kliko in”. 
Voor de verpakkingen heeft hij al een oplossing. Vanwege corona is het restaurant begonnen met Take Away maaltijden. Daar was erg veel plastic verpakkingsmateriaal voor nodig. Samen met het bedrijf Foodcase uit Wageningen ontwikkelde De Koning van Denemarken daarom duurzame verpakkingen die ook nog eens te gebruiken zijn in de magnetron. 

Samenwerking

Wat is er nodig voor minder voedselverliezen, minder voedselafval en meer circulaire ketens in de binnensteden? Het was opvallend dat in elke gemeente of stad dezelfde knelpunten en oplossingen naar boven kwamen op deze eerste verkennende excursie. Ondernemers willen graag hun voedselresten nuttig inzetten of hergebruiken, maar moeten dat zelf organiseren. Eén van de veelgenoemde ideeën is om hun voedselresten net als consumenten in ondergrondse containers te kunnen brengen. Echter, is dat niet mogelijk. Die containers zijn voor consumenten. De gemeente is namelijk verantwoordelijk om het afval van consumenten goed op te halen en verwerken, maar niet voor ondernemers. Ondernemers zijn dus zelf aan zet, maar voor deze kleinschalige bedrijven is dat een hele klus.
Erwin: “Volgens mij begint het met meer samenwerking tussen lokale ondernemers onderling om samen naar oplossingen te zoeken. We hebben allemaal hetzelfde probleem.” Cas van der Wissel van de gemeentewerf Rhenen noemt precies hetzelfde. De verantwoordelijkheid ligt nou eenmaal bij de ondernemers, maar als zij samenwerken, dan zouden we als gemeenten wellicht wel mee kunnen zoeken naar oplossingen. 

Geïnteresseerd?

Geïnteresseerde ondernemer? 
•    Werkplaats Circulaire Voedselketens
•    Uitnodiging 1e Werkplaatsbijeenkomst op 17 juni 9.30 – 11.30