We plaatsten enkele ketenprojecten en nieuwe initiatieven centraal, om van te leren, elkaar te inspireren en samen verder te ontwikkelen. Zo zijn De Groenerie en Bakkersgrondstof heel interessante concepten van inspirerende ondernemers, waar steeds nauwere samenwerkingen tot stand komen met andere ketenpartijen, onderwijs en bijvoorbeeld overheden. Ook deden we onderzoek naar voedselverspilling bij zorginstellingen en voedselafval in binnensteden. We voerden gesprekken, deden (studenten-)onderzoeken, legden nieuwe verbindingen met partners uit het netwerk en koppelden initiatieven waar mogelijk aan financiering of andere vormen van hulp. In de werkplaatsbijeenkomsten, van klein tot groot, maken we samen werk van deze ketens. 

De Groenerie

De Groenerie is een initiatief van akkerbouwer Richard Hardeman en ’s Heeren Loo en ontwikkelt tot een ‘hub’ voor de productie, verwerking en verkoop van groenten en groente-resten met inzet van cliënten met een afstand tot arbeidsmarkt. Er vonden diverse gesprekken plaats, er is onderzoek gedaan naar circulaire businesskansen door 5 studenten van Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) en De Groenerie heeft samen met Valleigroenten BV en gemeente Ede een succesvolle subsidieaanvraag ingediend voor POP3 Korte Voorzieningsketens in Gelderland. Dat POP3 project is gericht op sociale en circulaire groenteproductie en -verwerking en is inmiddels in uitvoering. Momenteel werkt een team van MBO Aeres Ede aan oplossingen voor hergebruik van restafval/snijafval, in het kader van de Landelijke MBO Challenge Voedselverspilling.

Zie ook:

• Fiets mee door de regio, met Richard Hardeman en Gert Veenendaal – Regio Foodvalley
• Rode draadproject De Groenerie – minor Circulaire Economie (video)

Voedsel afval in binnensteden

In mei startten 18 studenten van Wageningen UR een verkenning naar circulaire oplossingen voor het voedsel-afval in binnensteden van Regio Foodvalley. Zij hielden interviews bij horeca, retail en andere zaken in binnensteden van Barneveld, Rhenen, Wageningen en Ede. Belangrijkste conclusie is dat veel ondernemers graag betere oplossingen vinden voor hun voedsel-afval dat nu vooral in grote containers belandt. Maar, deze ondernemers hebben zelf niet de tijd, kennis en ruimte om de alternatieven uit te zoeken, zij staan vaak fulltime in hun restaurant of winkel. Een gezamenlijke aanpak of concepten waaraan zij kunnen deelnemen zijn welkom.

Op dit moment geeft student Loris Monasso (WUR) met zijn stage opvolging aan dit onderzoek en focust daarbij op mogelijke oplossingen voor Rhenen. Ook zijn 2 teams van MBO Aeres Ede bezig om in het kader van de landelijke MBO Challenge Voedselverspilling oplossingen te verzinnen voor brood en groente-resten en snijafval in binnensteden. Dat leidt op korte termijn naar een overleg met ondernemers.

De ambitie is om in 2022 te komen tot een plan van aanpak met business cases en ‘menukaart’ met mogelijkheden voor binnensteden.

Zie ook:

• Voedselafval in binnensteden: veel winst te behalen door bundeling en samenwerking 
• Food waste and circularity amongst small-scale retailers within the foodvalley region 

Bakkersgrondstof

Bakkersgrondstof verwerkt retourbrood tot een smaakvol broodmeel, desem, dat weer opnieuw door de bakkers wordt gebruikt. Bakkersgrondstof geeft brood hiermee een tweede leven. Retourbrood dat niet geschikt is voor dit broodmeel (ongeveer een derde) wordt verwerkt tot kippenvoer. 
Bakkersgrondstof heeft deze zomer zijn intrek genomen in het pand van het Nederlands Bakkerij Centrum in Wageningen. In de oktober 2021 hielden we er een fysieke werkplaatsbijeenkomst. Momenteel werkt een team van MBO Aeres Ede aan oplossingen voor hergebruik van restafval, in het kader van de Landelijke MBO Challenge Voedselverspilling.

Zie ook:

• Bakkersgrondstof geeft restbrood waarde – GROEI #8

Overige projecten en kansrijke sectoren

Begin 2021 voerden 8 studenten van Wageningen UR onderzoek uit naar voedselverspilling in de zorg. Hoewel in diverse zorginstellingen al succesvolle projecten plaatsvinden die verspilling reduceren, bleek dat er nog een flinke winst valt te behalen. De geïnterviewde zorginstellingen uit Regio Foodvalley hebben zeker interesse deze verliezen aan te pakken en hieraan samen te werken. We willen hier opvolging aan geven door samenwerking op te zoeken met het project ‘Verduurzaming Menu’ dat in 2022 in provincie Gelderland gaat lopen.

In 2020 startten we onderzoek naar de mogelijkheden voor een ‘hub’ waar gedoneerde voedsel-reststromen uit supermarkten worden gebundeld en gedistribueerd naar sociale organisaties en zorginstellingen. In afstemming met ’s Heeren Loo heeft Stichting VoedselSurplus hierover een verkenning uitgevoerd en advies geschreven. Dat advies is even blijven liggen, vanwege interne verschuivingen en andere onderwerpen die binnen ’s Heeren Loo de aandacht vroegen. We gaan er in het nieuwe jaar mee verder. 

Samen met betrokkenen van Boer aan het Roer (Regiodeal), het Landbouwnetwerk Regio Foodvalley, programma Voedsel- en Eiwittransitie, ICT Campus en het POP3 project Proeflokaal is op 8 november een tafelgesprek georganiseerd in het Smaakpark in Ede, over het versterken en verduurzamen van korte voedselketens in de regio. Ook werken we samen met Boer aan het Roer en POP3 Proeflokaal aan concrete kansen om reststromen te verwaarden voor nieuwe & circulaire verdienmodellen in de landbouw.

In 2022 pakken we door op het ontwikkelen van circulaire ketens. Ook onderwijsinstellingen gaan steeds meer hun eigen voedselketen onder de loep nemen. Deze projecten zien we als mini living labs.